Bề dày lịch sử lâu đời của nghề nuôi cấy ngọc trai Phú Quốc
Trước thế kỷ 20, mò ngọc trai là cách phổ biến nhất để thu hoạch ngọc trai. Các thợ lặn thường bắt sò, trai từ đáy biển hoặc đáy sông và kiểm tra từng con một để tìm ngọc. Không phải tất cả sò, trai tự nhiên đều tạo ra ngọc. Thông thường một mẻ 3 tấn trai, sò chỉ tìm được 3 hoặc 4 con có viên ngọc hoàn hảo.
Ở Phú Quốc, nghề nuôi cấy ngọc trai trải qua gần 20 năm hình thành và phát triển theo công nghệ của Úc và Nhật Bản để tạo nên một sản phẩm du lịch độc đáo, phục vụ nhu cầu mua sắm, làm trang sức, quà lưu niệm của du khách trong nước, quốc tế khi đến du lịch Phú Quốc.
Tổng quan về quy trình nuôi cấy ngọc trai Phú Quốc
Điều kiện tự nhiên thuận lợi với nước biển trong sạch của vùng biển Phú Quốc rất phù hợp với nghề nuôi trai lấy ngọc. Những cơ sở sản xuất ngọc trai thường nằm ở những vùng biển lặng sóng. Nuôi trai trên biển không phải là công việc đơn giản và dễ dàng.Trước khi nuôi trai, người dân phải làm dàn phao và lồng lưới trên biển. Việc đầu tư này cần phải bỏ ra hàng chục triệu đồng để chuẩn bị. Những con trai mẹ được người nuôi lựa chọn vô cùng kỹ càng và được nuôi trong những chiếc lồng đã chuẩn bị trước.
Khi những con trai có kích thước, thời gian nuôi và tình trạng của tuyến sinh dục đạt tiêu chuẩn, người nuôi sẽ cấy nhân vào con trai để tạo ngọc. Tùy vào kích thước ngọc mà thời gian nuôi trai sau khi cấy sẽ dao động từ 1 đến 4 năm. Thông thường, khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 10 hàng năm sẽ là thời điểm vào mùa thu hoạch ngọc trai. Những viên ngọc trai sau khi đã được thu hoạch xong sẽ được rửa sạch và trải qua quá trình chọn lọc kỹ càng. Những viên ngọc trai không tròn hay có nhiều vết bẩn sẽ không đạt tiêu chuẩn và phải trải qua công đoạn xử lý khác.
Tiêu chuẩn đánh giá ngọc trai
Ngọc trai đạt tiêu chuẩn cần đáp ứng bảy yếu tố sau:
- Kích thước
Hình dáng
Màu sắc
Độ bóng
Độ nhẵn của bề mặt
Chất lượng xà cừ
Sự tương thích của các hạt trai khi kết hợp với nhau
Ngọc trai Phú Quốc có giá trị cao vì đáp ứng được đầy đủ cả bảy yêu cầu trên. Tùy theo màu sắc, hình dạng và chất lượng của từng viên ngọc trai mà giá của từng viên sẽ dao động từ vài chục đến vài ngàn USD.
Ngọc trai thường có màu trắng, đôi khi có màu kem hoặc phớt hồng và có thể nhuốm màu vàng, xanh lá cây, nâu, tím hoặc đen. Sản phẩm ngọc trai ở đây có nhiều màu sắc, với độ bóng, sáng và độ tròn hoàn hảo, đẹp mắt; nhất là ngọc trai đen, xanh nước biển hầu như chỉ có tại Phú Quốc.
Độ bóng của ngọc trai Phú Quốc phụ thuộc vào độ phản xạ và độ khúc xạ ánh sáng từ những lớp trong mờ và độ đẹp của hạt ngọc tỷ lệ thuận với độ dày và nhiều của lớp trong mờ này. Sự phát tán ngũ sắc mà một số loại ngọc tạo ra là do sự chồng lấn lên nhau của các lớp liên tục nhau làm tán xạ ánh sáng chiếu vào bề mặt.
Nuôi trai lấy ngọc ẩn chứa nhiều điều kỳ thú từ sự “kết tinh” của biển. Chính sự lắng đọng kết tinh nơi lòng biển bao la đã tạo ra những viên ngọc hồng, trắng, vàng, đen, xanh mang vẻ đẹp lộng lẫy của thiên nhiên, làm nên các sản phẩm trang sức cao cấp quý giá như chuỗi ngọc đeo cổ, đeo tay, nhẫn, hoa tai…