Phú Quốc không chỉ nổi tiếng với những bãi biển trong xanh, cát trắng và nắng vàng, mà còn là nơi lưu giữ ký ức hào hùng tại Trại giam Phú Quốc (hay còn gọi là Nhà lao Cây Dừa) – nơi hơn 4.000 chiến sĩ cách mạng kiên trung đã hy sinh trong các cuộc đấu tranh giành độc lập.
Từ những ký ức lịch sử hào hùng, Phú Quốc ngày nay đã trở thành “đảo Ngọc” sôi động, với hạ tầng hiện đại, các khu du lịch đẳng cấp và cảnh quan được thiết kế hài hòa. Hướng tới Tuần lễ Cấp cao APEC 2027, Phú Quốc không chỉ khẳng định vị thế trung tâm kinh tế - du lịch - hội nhập quốc tế mà còn minh chứng cho sự kết nối giữa quá khứ oai hùng và hiện tại phát triển mạnh mẽ, mở ra hành trình bền vững và đầy sức sống cho hòn đảo này.
Chuyện về Nhà lao Cây Dừa
Trại giam Phú Quốc, hay còn gọi là Nhà lao Cây Dừa, tọa lạc tại phường An Thới, Phú Quốc (An Giang). Trại được xây dựng từ năm 1953 và hoạt động đến khoảng năm 1973.
Trại giam Phú Quốc có tổng diện tích khoảng 400 ha, được chia thành nhiều khu và phân khu. Trong giai đoạn cao điểm, nơi đây từng giam giữ tới 40.000 tù nhân. Toàn bộ trại được bảo vệ nghiêm ngặt với gần 10 lớp hàng rào kẽm gai, xung quanh mỗi phân khu là 4 vọng gác canh giữ liên tục 24/24 giờ cùng 10 vọng gác lưu động, tạo nên sự tách biệt hoàn toàn với bên ngoài. Tại đây, khoảng 4.000 chiến sĩ cách mạng kiên trung đã hy sinh, chứng minh cho công cuộc đấu tranh đầy gian khổ và tinh thần bất khuất của nhân dân ta trong các cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp và Đế quốc Mĩ.
Trại giam Phú Quốc có tổng diện tích khoảng 400 ha, được chia thành nhiều khu và phân khu. (Ảnh: Hương Mai)
Mặc dù thời gian đã trôi qua, ký ức về nhà tù Phú Quốc vẫn còn mãi. Nhằm tôn vinh tinh thần bất khuất trong cuộc đấu tranh giành độc lập và ghi nhớ những chiến sĩ cách mạng kiên trung, năm 1995, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã công nhận trại giam Phú Quốc là khu di tích lịch sử cấp quốc gia.
Ngày nay, Phú Quốc không chỉ lưu giữ những ký ức hào hùng về Nhà lao Cây Dừa mà còn đang từng bước chuyển mình, trở thành “đảo Ngọc” sôi động với những thay đổi mạnh mẽ về kinh tế, du lịch và văn hóa. Quá khứ oai hùng và hiện tại năng động của hòn đảo Ngọc như hòa quyện, mở ra một chương mới về sự phát triển và đổi thay của hòn đảo này.
Sự chuyển mình của “đảo Ngọc”
Từ ngày 1/7/2025, Phú Quốc trở thành một trong ba đặc khu trực thuộc tỉnh An Giang sau quá trình sáp nhập Kiên Giang và An Giang. Theo đó, đặc khu Phú Quốc có tổng diện tích hơn 589 km2, bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của 2 phường Dương Đông, An Thới và 6 xã Dương Tơ, Hàm Ninh, Cửa Dương, Bãi Thơm, Gành Dầu, Cửa Cạn của thành phố Phú Quốc cũ.
Được xác lập là đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, đặc khu Phú Quốc giữ vai trò chiến lược trên nhiều lĩnh vực: là trung tâm kinh tế biển, đầu tàu phát triển du lịch, điểm thu hút mạnh mẽ vốn đầu tư nước ngoài, đồng thời là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Với hệ thống hạ tầng đồng bộ gồm sân bay quốc tế, cảng biển và mạng lưới giao thông kết nối liên vùng, Phú Quốc hứa hẹn sẽ là điểm kết nối then chốt giữa Việt Nam với ASEAN và các trung tâm kinh tế lớn trên thế giới.
Việc trở thành đặc khu giúp Phú Quốc có cơ hội áp dụng các cơ chế chính sách đột phá về đầu tư, tài chính và hành chính, từ đó thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững và toàn diện. Tỉnh định hướng phát triển Phú Quốc thành trung tâm kinh tế biển, đô thị thông minh và du lịch sinh thái bền vững; đẩy mạnh hội nhập quốc tế, thu hút nguồn lực đầu tư chất lượng cao; đồng thời giữ gìn môi trường sinh thái và văn hóa bản địa trong quá trình phát triển.
Phú Quốc trở thành một trong ba đặc khu trực thuộc tỉnh An Giang. (Ảnh: Sưu tầm)
Các lĩnh vực ưu tiên bao gồm phát triển du lịch xanh, dịch vụ logistics biển, công nghệ cao, dịch vụ tài chính; đầu tư hoàn thiện cảng hàng không quốc tế, nâng cấp cảng biển, mở rộng hạ tầng giao thông đô thị và viễn thông; liên kết đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; quy hoạch không gian xanh, quản lý rác thải, phát triển năng lượng tái tạo và xây dựng khung pháp lý đặc thù cho mô hình đặc khu.
Phú Quốc, từ một hòn đảo nổi tiếng với biển xanh, cát trắng và nắng vàng, đang trải qua một bước chuyển mình đầy ngoạn mục. Ngày nay, đảo Ngọc không chỉ là điểm đến nghỉ dưỡng mà còn trở thành nơi hội tụ những trải nghiệm du lịch đẳng cấp, nơi mà kiến trúc hiện đại hòa quyện cùng thiên nhiên, mang đến vẻ đẹp lãng mạn và độc đáo.
Phú Quốc giờ đây nổi bật với những công trình biểu tượng mang tính nghệ thuật. Cầu Hôn của Sun Group trở thành điểm nhấn mới, là nơi lý tưởng để ngắm hoàng hôn đẹp nhất Việt Nam; Thị trấn Hoàng hôn (Sunset Town) với những con đường và tòa nhà hài hòa cùng cảnh biển, khiến ai cũng muốn dừng lại chụp ảnh “check-in”...
Du khách còn có nhiều trải nghiệm đặc biệt chỉ có ở Phú Quốc như tuyến cáp treo Hòn Thơm – cáp 3 dây vượt biển dài nhất thế giới, mang đến tầm nhìn rộng lớn giữa biển trời; Sun World Hon Thom - điểm đến hấp dẫn, mang đến những trải nghiệm vui chơi, giải trí thú vị cho mọi du khách; Phú Quốc còn được làm sống động bởi những show nghệ thuật mang tính biểu tượng như Nụ hôn của Biển Cả (Kiss of the Sea) - show diễn đa phương tiện có quy mô lớn hàng đầu thế giới.
Thị trấn Hoàng hôn nổi tiếng với những con đường và tòa nhà hài hòa cùng cảnh biển, khiến ai cũng muốn dừng lại chụp ảnh “check-in” (Ảnh: Sưu tầm)
Sự chuyển mình của đảo Ngọc còn thể hiện rõ qua hạ tầng du lịch và dịch vụ. Các cảng biển, sân bay, khu nghỉ dưỡng cao cấp, khu vui chơi giải trí hiện đại lần lượt xuất hiện, giúp việc di chuyển thuận tiện và trải nghiệm du lịch trở nên trọn vẹn. Đặc biệt, mọi công trình đều được thiết kế để hài hòa với cảnh quan thiên nhiên, từ những bãi cát dài đến những rặng dừa xanh mướt, vừa tạo cảm giác hiện đại vừa giữ được nét tự nhiên vốn có của hòn đảo.
Những thay đổi này không chỉ giúp Phú Quốc đẹp hơn, tiện nghi hơn, mà còn nâng tầm trải nghiệm cho du khách. Một hòn đảo từng yên bình giờ đã trở thành nơi du lịch đa sắc, nơi thiên nhiên và kiến trúc giao thoa, nơi nghỉ dưỡng kết hợp giải trí, nơi mỗi khoảnh khắc đều là trải nghiệm đáng nhớ. Cũng nhờ vậy, Phú Quốc đang dần khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch thế giới.
Phú Quốc hướng đến APEC 2027
Năm 2027, Phú Quốc sẽ trở thành tâm điểm của khu vực khi đăng cai tổ chức Tuần lễ Cấp cao APEC. Đây không chỉ là vinh dự mà còn là cơ hội vàng để Phú Quốc bứt phá, khẳng định vị thế trên trường quốc tế và thúc đẩy phát triển bền vững.
1. Động lực phát triển hạ tầng
Để chuẩn bị cho sự kiện trọng đại này, Phú Quốc đang đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng giao thông và các công trình trọng điểm. Hiện tỉnh An Giang đang triển khai 21 dự án quan trọng phục vụ APEC 2027, gồm 10 dự án đầu tư công và 11 dự án theo phương thức đối tác công - tư (PPP) hoặc đầu tư kinh doanh.
Đặc biệt, ngày 4/9/2025, Ủy ban nhân dân tỉnh đã hoàn thành lựa chọn và trao quyết định chấp thuận nhà đầu tư cho 3/11 dự án PPP lớn do Tập đoàn Sun Group thực hiện. Trong đó, nổi bật là Dự án mở rộng Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc với vốn đầu tư gần 22.000 tỷ đồng; Dự án Khu đô thị hỗn hợp Bãi Đất Đỏ bao gồm Trung tâm Hội nghị APEC, tổng vốn đầu tư 64.000 tỷ đồng; Dự án Khu đô thị hỗn hợp du lịch sinh thái núi Ông Quán, vốn đầu tư 5.550 tỷ đồng. Đây là những công trình then chốt, tạo động lực thúc đẩy hạ tầng và dịch vụ quốc tế cho Phú Quốc.
Phối cảnh của Dự án mở rộng Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc. (Ảnh: Sưu tầm)
2. Phát triển đô thị và du lịch bền vững
Phú Quốc đang hướng đến mô hình đô thị thông minh, hiện đại nhưng vẫn gần gũi với thiên nhiên và thân thiện với môi trường. Đảo Ngọc không chỉ phát triển về hạ tầng, kiến trúc và dịch vụ du lịch mà còn chú trọng xây dựng không gian sống văn minh, tiện nghi cho cư dân và du khách. Mới đây, Phú Quốc đã phát động phong trào “Đảo Ngọc Xanh”, một sáng kiến toàn diện nhằm nâng cao chất lượng đời sống đô thị, thúc đẩy bảo vệ môi trường, đồng thời xây dựng Phú Quốc trở thành hình mẫu về an ninh trật tự và văn minh đô thị trong khu vực.
Qua phong trào này, các hoạt động như trồng cây, cải tạo cảnh quan, quản lý rác thải, nâng cấp hạ tầng giao thông và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông minh trong quản lý đô thị được triển khai đồng bộ. Mục tiêu không chỉ là làm đẹp đảo Ngọc, mà còn tạo ra một môi trường sống hiện đại, bền vững, nơi con người và thiên nhiên hài hòa, góp phần khẳng định vị thế Phú Quốc trên bản đồ các thành phố du lịch – nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế.
3. Tăng cường quảng bá hình ảnh quốc gia
Việc Việt Nam đăng cai APEC 2027 được xem là cơ hội quan trọng để Phú Quốc không chỉ quảng bá cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, mà còn giới thiệu hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến với cộng đồng quốc tế.
Nhận thức được tầm quan trọng này, chính quyền địa phương đã lên kế hoạch để mỗi cư dân trên đảo đóng vai trò như một “đại sứ du lịch”, từ việc giữ gìn cảnh quan, tham gia các hoạt động văn hóa, đến hướng dẫn và hỗ trợ khách quốc tế trong những trải nghiệm tại đảo. Hoạt động này đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò chiến lược của sự kiện, tạo ra một môi trường văn minh, thân thiện, nơi mỗi hành động của người dân đều góp phần xây dựng hình ảnh tích cực của Phú Quốc và Việt Nam.
Năm 2027, Phú Quốc sẽ trở thành tâm điểm của khu vực khi đăng cai tổ chức Tuần lễ Cấp cao APEC. (Ảnh: Sưu tầm)
4. Thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư
APEC 2027 sẽ là cầu nối để Phú Quốc thu hút đầu tư từ các nền kinh tế lớn trong khu vực. Các lĩnh vực ưu tiên bao gồm du lịch, công nghệ, tài chính và bất động sản. Theo TS Trần Đình Thiên - Nguyên viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, sau APEC 2027, Phú Quốc sẽ bước sang ngưỡng phát triển hoàn toàn khác, trở thành đô thị toàn cầu.
Từ những ngày tháng oai hùng ghi dấu tại Trại giam Phú Quốc đến hình ảnh một “đảo Ngọc” sôi động hôm nay, Phú Quốc đã và đang viết tiếp câu chuyện của chính mình. Hòn đảo không chỉ giữ gìn ký ức lịch sử mà còn chuyển mình mạnh mẽ, hòa quyện giữa thiên nhiên, kiến trúc hiện đại và trải nghiệm du lịch đẳng cấp. Hướng tới APEC 2027, Phú Quốc không chỉ khẳng định vị thế trung tâm kinh tế – du lịch – hội nhập quốc tế, mà còn là minh chứng cho khả năng biến thử thách thành cơ hội, để quá khứ, hiện tại và tương lai cùng nhau tạo nên một hành trình phát triển bền vững và đầy sức sống.